Wetenschappelijke tijdschriften zijn de hoeksteen van de verspreiding van onderzoeksresultaten. Ze vervullen al sinds de publicatie van het eerste tijdschrift in 1665 belangrijke functies zoals toetsing door middel van peer-review, brede verspreiding van resultaten en archivering van wetenschappelijke kennis. In de biomedische en biowetenschappen zijn peer-reviewed artikelen essentieel voor het valideren van nieuwe ontdekkingen en het communiceren van gedetailleerde experimentele resultaten.
Diepte van informatie
In de biowetenschappen en biomedische wetenschappen bieden full-texttijdschriftartikelen een uitvoerige beschrijving van onderzoeken, met achtergrondinformatie, volledige methoden, uitgebreide resultaten inclusief data en figuren, en grondige beschouwingen. Deze artikelen bevatten gestructureerde secties (Inleiding, Methoden, Resultaten en Discussie) waardoor auteurs de volledige complexiteit van hun onderzoek kunnen overbrengen. In full-textartikelen worden bijvoorbeeld experimentele procedures, uitkomstmaten, statistische analyses en contextuele verbanden met bestaande literatuur gedetailleerd beschreven. Deze rijkdom aan details geeft lezers een compleet en accuraat beeld van de onderzoeksbevindingen.
Een verkennende studie van biomedisch onderzoek vond significante inconsistenties tussen samenvattingen (abstracts) en de bijbehorende full-textartikelen. Ongeveer 39 procent van de abstracts bevatte verschillen in cruciale informatie zoals steekproefgroottes, uitkomsten en conclusies. Deze discrepanties geven aan dat alleen vertrouwen op artikelsamenvattingen kan leiden tot onvolledige of zelfs misleidende interpretaties.
Methodologische evaluatie
Full-textartikelen zijn essentieel voor grondige evaluatie van de onderzoeksmethodologie. De sectie “Methoden” biedt gedetailleerde beschrijvingen van de onderzoeksopzet, inclusief experimentele procedures, steekproefselectie, randomisatie, blindering, laboratoriumprotocollen en statistische analysetechnieken. Dergelijke uitgebreide informatie stelt lezers in staat om de validiteit, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van het onderzoek kritisch te beoordelen.
Abstracts bevatten meestal beperkte methodologische details, wat een goede evaluatie kan hinderen. Dit probleem wordt onderkend door rapportagerichtlijnen zoals CONSORT for Abstracts, die auteurs aanmoedigen om meer essentiële methodologische details op te nemen. Cruciale elementen die nodig zijn voor methodologische evaluatie, zoals gedetailleerde beschrijvingen van uitkomstdefinities en de aanpak van beïnvloedende (confounding) factoren zijn meestal beschikbaar in de full-text. Voor een grondige evaluatie blijft het raadplegen van het volledige artikel dan ook onmisbaar.
Reproduceerbaarheid en transparantie
Reproduceerbaarheid is fundamenteel voor wetenschappelijke vooruitgang, zeker in de biowetenschappen en biomedische wetenschappen. Full-textartikelen dragen aanzienlijk bij aan de reproduceerbaarheid van onderzoek door middel van:
- Gedetailleerde methodieken
- Uitvoerige procedures
- Complete datasets
In full-textartikelen worden bijvoorbeeld exacte doseringen van medicijnen, bronnen van cellijnen, sequentiemethoden, apparatuur, reagentia en nauwkeurige analytische strategieën beschreven, die essentieel zijn voor replicatie.
Bovendien vereisen veel biomedische tijdschriften van auteurs dat ze datasets en analytische code opnemen of duidelijk beschrijven, wat de transparantie vergroot en replicatie door andere onderzoekers mogelijk maakt. Samenvattingen missen deze informatie, wat het belang onderstreept van full-textartikelen voor reproduceerbaarheid en transparantie in biomedisch onderzoek.
Invloed op systematische literatuurreviews
Systematische reviews en meta-analyses zijn sterk afhankelijk van full-textartikelen. Hoewel samenvattingen nuttig zijn voor een eerste screening, bieden volledige teksten essentiële details die nodig zijn voor inclusie en analyse, zoals:
- Nauwkeurige uitkomstmetingen
- Numerieke resultaten (gemiddelden, kansratio’s, betrouwbaarheidsintervallen)
- Details over de patiëntpopulatie
- Experimentele condities
De Cochrane-methodiek stelt dat systematische reviews voornamelijk gebaseerd zijn op de full-text van tijdschriftartikelen voor het verzamelen van gedetailleerde en nauwkeurige data. Deze artikelen zijn daarom onmisbaar bij het uitvoeren van robuuste en betrouwbare literatuurreviews, en bieden uitgebreid materiaal dat cruciaal is voor het evalueren en samenvoegen van onderzoeksbevindingen in de biomedische wetenschappen.
Toegang tot full-text: Databanken of aanschaf van individuele artikelen?
Bij het evalueren van opties voor toegang tot onderzoeksartikelen is het belangrijk om te kijken naar kostenefficiëntie, dekking, tijdsbesparing en algehele bruikbaarheid. Onderzoeksdatabanken bieden op abonnementsbasis toegang tot duizenden peer-reviewed tijdschriften, klinische proeven, patenten en congresverslagen, waardoor ze een budgetvriendelijke oplossing vormen voor doorlopende onderzoeksbehoeften. Het afzonderlijk aanschaffen van artikelen kan in vergelijking leiden tot aanzienlijk hogere cumulatieve kosten, vooral wanneer meerdere artikelen nodig zijn voor uitgebreide biomedische literatuuronderzoeken. Bovendien biedt de aanschaf van afzonderlijke artikelen alleen geïsoleerde stukjes onderzoek, zonder de bredere wetenschappelijke context die full-textdatabanken bieden.
Naast voordelen op het gebied van kosten en dekking, stroomlijnen onderzoeksdatabanken ook het wetenschappelijke onderzoeksproces met AI-gestuurde zoekmogelijkheden (bijvoorbeeld AI Insights artikelsamenvattingen) en filters. Dit zorgt voor een aanzienlijke verkorting van de tijd die nodig is om relevante biomedische en biowetenschappelijke onderzoeken te vinden. De aanschaf van losse artikelen, daarentegen, vereist handmatig zoeken, kopen en ophalen van de content, waardoor het proces tijdrovender is. Bovendien bieden databanken direct toegang tot een enorme collectie geïndexeerde relevante kwaliteitsbronnen, waarmee onderzoekers altijd direct inzicht kunnen krijgen in de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen. Individuele artikelen geeft alleen toegang tot de geselecteerde papers, zonder updates of volledige contextuele kennis.
Kennisbehoud op de lange termijn en schaalbaarheid zijn eveneens belangrijke overwegingen voor biomedisch en biowetenschappelijk onderzoek. Een abonnement op een wetenschappelijke databank garandeert continue toegang tot een enorme collectie relevante literatuur, waardoor het niet nodig is om herhaaldelijk nieuwe dingen aan te schaffen. Het ondersteunt archiefonderzoek, systematische reviews en langetermijnprojecten, terwijl losse artikelen opnieuw moeten worden aangeschaft als een artikel op een later moment opnieuw nodig is. Bovendien zijn databanken schaalbaar en geschikt voor toenemende onderzoekseisen en toegang voor meerdere teams, waardoor ze een duurzame oplossing vormen voor bijvoorbeeld farmaceutische bedrijven, biotechbedrijven en academische instellingen.